Samenvatting

Hyperurikemie komt veel voor en leidt niet alleen tot jicht, tophi en nierstenen, maar is ook een risicofactor voor hypertensie, (pre)diabetes, chronische nierschade en hart- en vaatziekten. Een urinezuurconcentratie boven de 0,36 mmol/l kan al reden zijn voor een leefstijladvies dat bestaat uit afvallen bij overgewicht en een zout-, purine- en fructosearm dieet. Urinezuurverlagende farmacotherapie is aangewezen bij patiënten met recidiverende jichtaanvallen, tophi en urinezuurnierstenen en mogelijk ook bij hypertensie en chronische nierschade. De xanthine-oxidaseremmers allopurinol en bij intolerantie hiervoor febuxostat zijn, bij titratie naar een streefwaarde van 0,3 mmol/l, effectief in het verlagen van urinezuur, het voorkomen van uraatdepositieziekten, het behoud van nierfunctie en mogelijk als cardiovasculaire protectie. Alertheid voor het potentieel gevaarlijke allopurinol hypersensitivity syndroom (AHS) is geboden. Het complementaire uricosuricum benzbromaron is ook effectief bij jicht en tophi, maar kan bij een hoge urinezuuruitscheiding steenvorming luxeren. Voor controle en aanpassing van therapie kan gebruikgemaakt worden van de fractionele urinezuurexcretie. Colchicine of NSAID’s zijn in de eerste drie tot zes maanden van de urinezuurverlagende behandeling nodig om jichtopvlammingen te voorkomen.