Samenvatting

Het raynaudfenomeen is een aandoening van de vasculatuur van de acra, die in het geval het primaire Raynaud betreft, een mild beloop heeft. Primaire Raynaud komt, afhankelijk van het klimaat en de definitie in ongeveer 10% van de algemene bevolking voor. Bij secundaire Raynaud ten gevolge van een bindweefselaandoening (connective tissue disease (CTD)), zoals systemische sclerose, kunnen ernstige complicaties van het raynaudfenomeen optreden. Daarnaast kunnen patiënten hierbij andere, soms levensbedreigende, uitingen van de CTD ontwikkelen. Onderscheid maken tussen secundaire en primaire Raynaud is daarom essentieel. Met behulp van de uitkomsten van serologisch onderzoek en nagelriemcapillairmicroscopie kan het risico op het ontwikkelen van een CTD ingeschat worden. Behalve CTD zijn onder andere medicatiegebruik en obstructief vaatlijden oorzaken van secundaire Raynaud. De niet-medicamenteuze behandeling van het raynaudfenomeen bestaat uit het elimineren van luxerende factoren, en leefstijladviezen. Bij primaire Raynaud met onvoldoende effect van de hiervoor genoemde maatregelen, kan behandeling met nifedipine overwogen worden. Bij secundaire Raynaud kunnen daarnaast, in het geval van ernstige symptomen zoals digitale ulcera, andere behandelingen geïndiceerd zijn.